Sağlık Bakanlığının Twitter'dan yaptığı bilgilendirmeye göre, koronavirüsler bazen solunum sistemi, bazen de sindirim sistemi hastalıkları yapıyor, solunum sisteminde soğuk algınlığı belirtileri gösteren enfeksiyonlara ve zatürreye neden oluyor.
Bu hastalıklar çoğu insanda hafif seyrediyor. Fakat bazı koronavirüsler ciddi hastalıklara yol açıyor. Bunların başında 2003 yılında Çin'de ortaya çıkan SARS virüsü ve 2012 yılında Suudi Arabistan'da ortaya çıkan MERS virüsü geliyor.
Koronavirüsler bazı hayvanlarda bulunup insanlara bulaşabiliyor. Virüsün insanlara bulaşması, virüsün mutasyonu veya hayvanlarla temas gibi birçok faktöre bağlı. Mesela MERS virüsünün develerden, SARS virüsünün misk kedilerinden bulaştığı biliniyor ancak yeni koronavirüsün hangi hayvandan insanlara geçtiği henüz saptanmış değil.
Hastalığın önlenmesinde hijyen kurallarına uyulması önem taşıyor.
Buna göre, hijyen kurallarına göre öksürme ya da hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı. Mendil yoksa dirseğin iç kısmı kullanılmalı, eller sık sık su ve sabunla iyice yıkanmalı, su ve sabun olmaması halinde alkol içerikli el dezenfektanları kullanılmalı.
Hayvanlarla temastan sonra mutlaka eller iyice yıkanmalı, hayvansal ürünler tüketilmeden önce iyice pişirilmeli. Kirli ellerle ağız, burun ve göze dokunulmamalı. Eğer hasta olunduğu düşünülüyorsa evde dinlenilmeli. Ateş, öksürük, nefes alma güçlüğü halinde sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Seyahat geçmişi ile bilgi mutlaka sağlık çalışanları ile paylaşılmalı.
Maske kullanılmalı mı?
Herkesin maske kullanması gerekmiyor. Ancak, gribi olan, soğuk algınlığı belirti ve bulguları olanların virüs bulaştırmaması için maske kullanması öneriliyor.
Seyahat ederken nelere dikkat edilmeli?
Çin Halk Cumhuriyeti başta olmak üzere yüksek vaka sayısı veya hızlı vaka artışının görüldüğü ülkelere seyahatler mümkünse ertelemeli, zorunluluk durumlarında seyahat planlayanlar, hasta insanlarla temastan kaçınmalı.
Hastaların yoğun olarak nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza indirmeli.
Seyahatta bulunanlar özellikle gıda güvenliği önerilerine dikkat etmeli. Çiğ süt ve hayvansal ürünler tüketilmemeli, yabani hayvanlardan temastan mümkün olduğunca kaçınılmalı.
Seyahatte de gün içinde eller sık aralıklarla ile temizlenmeli, kalabalık yerlere girilmemeli.
Yolculuk dönüşü 14 gün içinde ateş, öksürük solunum sıkıntısı gelişmesi durumunda sağlık kuruluşuna başvurulmalı, seyahat öyküsü bildirilmeli.
Türkiye'de önlemler en üst seviyede tutuluyor.
Bu kapsamda alınan önlemler şöyle:
- Hastalığın görüldüğü ülkelerden gelenler, havalimanlarında termal kameralar aracılığıyla test ediliyor.
- Dünyadaki gelişmeler, Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu tarafından anlık takip ediliyor ve tedbirler duruma göre güncelleniyor.
- 22 Ocak'ta Çin'deki bir havayolu firması tarafından yapılan Vuhan-İstanbul uçuşları durduruldu. Bilim Kurulu'nun önerisiyle 5 Şubat'tan itibaren Çin'den gelen tüm uçuşlar durduruldu.
- Virüsün İran'da da görülmesi üzerine 23 Şubat'ta Türkiye ile İran arasındaki kara hudut kapıları kapatıldı.
- Türkiye'de vaka görülmesi halinde gerekli eylem planı da tamamlandı. Bu kapsamda tüm sağlık teşkilatı bu konuda bilgilendirildi ve hazır duruma getirildi. Hastanelerde gerekli tedbirler alındı, referans hastaneleri belirlendi.
- Kovid-19 için yerli tanı kiti geliştirildi.
- Başka ülkeler üzerinden gelen yabancı ülke vatandaşları, son 14 günde Çin'e seyahat ettilerse gözlem altına alınıyor.
- Sağlık Bakanlığı tarafından karantina uygulama kararı verilen kişiler, Türkiye'nin her bölgesinde hazırlanan ve içinde başka hasta olmayan hastanelerde 14 gün boyunca takip ediliyor.
- Karantina uygulaması altındaki kişilere ait numuneler ise Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarı'nda test ediliyor.
- Virüsün İran'da görülmesi ve ölümlerin gerçekleşmesi üzerine havalimanlarından İran vatandaşları alınmazken, Türk vatandaşları ise Türkiye'de 14 gün gözlem altında tutuluyor.
- Sağlık Bakanlığınca, virüsün Türkiye'ye girişini önlemek için kara hudut kapılarına sahra hastaneleri kuruldu. Kara hudut kapılarından gelen Türk vatandaşları Sahra hastanelerinde gözlem altına alınıyor.
14 Gün Kuralı'nı uygularken evinizde dikkat etmeniz gerekenler:
talebe.org