Hafıza Nedir?
Duyu organlarıyla kazanılan algıları, simgelere dönüştürüp ve bunları beynin belirli bölgelerine yerleştirip biriktiren sisteme bellek, hafıza denir.
Günümüz uzmanlarına göre birçoğumuz hafızamızın yalnızca yüzde 4 ila 8 arasındaki kısmı kullanırız. Bu konuda yıllarca süregelen pek çok araştırmalar ve çalışmalar yapılmasına rağmen evrendeki olayların, özellikle etrafımızdaki olağan ve olağandışı imgelerin varlığı, duyularımız sayesinde tümellik kazandığımız hafızamızı bir hayli zorlamaktadır.
İki çeşit belleğimizden biri ‘’anlık bellek‘’ kısa süreliyken, ikincisi olan ‘’depo bellek’’ uzun sürelidir ve kısa süreli bellekten tamamen farklı bir işlevlere sahiptir. Yaklaşık 20 veya 30 saniye içersinde bilgileri çağırmasından farklı olarak, depolanmış bilgileri uzun sürelerde tekrar tekrar çağırabilmektedir. Bilgilerin depolandığı içerik, yer ve alan bakımından bu iki hafıza çeşidi birbirinden tamamen farklıdır.
Günlük hayattaki her konuda, bilgilerin kısa ve uzun süreli belleklerimizin içersinde hazır olup kullanılmayı bekleyen alanlar mevcuttur.
İnsan kendini, gerçek olmayan aslında boş kararsızlıklarla dolu, hayali metaforlardan kurtarmalı, hafızasını yeni fikirlere açmalıdır. Canlıların dünya da yaşama olanağı bu duruma bağlıdır. İnsan hafızası köreldikçe yaşamı bir o kadar anlamsız kılar.
Frigne’nin söylediği savunduğu üzere, yalnız aklımızı imkansıza açtığımızda bazı gerçekleri bulabiliriz. Bu fikir kısaca zihnimizin bize oynadığı oyunlara bu denkli sıkışmışken, her savunulan dünya görüşü gibi, kendimizi yeni fikirlere açmayı temsil eder. Sıkışmışlıklardan arınmayı tembih eder. Yanlızca hayatımızın, ruhumuzun bulduğu ve bulabileceği tek mümkün doğruya bu şekide ulaşılır.
Hafıza ve Toplumdaki Sorgu
Ölümsüzlük, ruh bilinci, evren yasaları özgürlük kanunları, yaşam şartları, tutsaklığın nedenleri, toplumsal ve siyasi çıkmazlardan, baskılardan tutulup, yaşamımızın dokunulmamış, değiştirilmemiş taze fikirlerine, en sade duygularla oluşan sevgiye ve huzura kadar, insan bilince kısıtlandırılmış insan hakları, insan hafızasını menfaatçi yaklaşımlarla dolduran hafıza sorunlarının başlarında gelmektedir.
Günlük hayattaki pek çok sınıflandırma ve sınırlandırma bizi yasal düzenin karmaşasının içine çektiği maalesef ki en korkunç ve en tehlikeli girdaptır.
Zihnimiz ve belleğimizdeki onlarca çözümlemeyi bekleyen problemlerimizin çözümünü mü aramalıyız yoksa problem üreten karmaşı ve kaotik düzenin alt nedenlerini mi yok etmeliyiz?
Evrim tarihi ve bilim boyunca tüm toplum mekanizmaları ve alanında uzman bilimciler çalışmalarını beynin gelişimine ve buna bağlı olarak da hafızaya dayandırmışlardır. Sinir sisteminin de geliştirdiği uyarıcı sonunda tepkiler sorulan bazı soruların cevaplarını ve bilgilerin kaynağını oluşturmaktadır.
Hafızamızın 4 ila 8 arasındaki kısmın kullanıldığını varsayarsak sizce evrende tüm bildiklerimiz aslında ne kadardır ve evrende ne kadar yere sahibiz?
Tüm bunlar hafızamızın tüm sınırlarını zorlamaya, zihin ve hafıza açısından en üst organizma olarak iddaa edilen insan belleğinin ürünü olduğunu anlamaya ve toplumdaki sorguyu güçlendirmeye çalışmaktadır.
Gökay Meydan
TLB Tuzla